Luk 12 | KPF | STEP | (Mt 10:26-27) Oi a ambân doŋbep patâ Yesugâren mindum pâlâtâŋ kin kiyân lâŋ lâŋ urâwe. Yatâ op kine topkwap arâp den itâ sâm dâzâŋgoip, “Zen Parisaio zeŋgât arik bâliŋ zeŋgâren âsagebapkât kârum ândibi. Sarâziŋaŋgât op san.

Luke 12

Yeusŋâ Parisaio a sarâziŋaŋgât girem dâzâŋgoip.

(Mt 10:26-27)

1 Oi a ambân doŋbep patâ Yesugâren mindum pâlâtâŋ kin kiyân lâŋ lâŋ urâwe. Yatâ op kine topkwap arâp den itâ sâm dâzâŋgoip, “Zen Parisaio zeŋgât arik bâliŋ zeŋgâren âsagebapkât kârum ândibi. Sarâziŋaŋgât op san. 2 Kut ŋâi ŋâi tik ziap, zo mân tik zimbap. Zo ŋâran mâbâlakŋibap. Oi kut ŋâi ŋâi tik pâpanŋâ, zo ŋâran kagibap. 3 Ŋâtigân den tik sâme, zo gâtâm maayân âsagibap. Mirâ umŋan halop den sâme, zo gâtâm sombem kabâŋan sâm muyagibi.”

Yesuŋâ keŋgât den dâzâŋgoip.

(Mt 10:28-31)

4 “Bukurâpnâ, nâ itâ dâzâŋgobâ. A sâkziŋik zâŋgobi, zeŋgât mân keŋgât upi. Zen um dâpziŋ mân tâmbetkubi.

5 Ŋâigât keŋgât upi, zorat dâzâŋgua nâŋgânek. Zâk gomŋâ kâbakŋei simân geibangât imbaŋâ zemŋâŋgap, Anutu, zâkkât keŋgât op ândibi.

6 Nii sâmbâlâle, zo sâŋgân patâ buŋâ. Kât kuriŋâ mâiktârâ zagât pam bâtnâmbut mimban. Oi Anutu zâk zen pisuk patâ ziŋgit naŋgâmap. 7 Zâkŋâ a zeŋgât kâukziŋ sâmotŋâ aksik teŋgâziŋ ek nâŋgâm naŋgâmap, zorat keŋgât buŋ ândibi. Zen sâmbâlâle yatâ buŋâ. Zen a. Anutu zâk umŋandâ gâsuziŋgâmap.

8 Oi ŋâi dâzâŋgua nâŋgânek. Ŋâi zâk a ambân mâteziŋan sâm âlip kwatnimap, zo ko a bonŋâ, nâ yatigâk Anutugât sumbem arâpŋâ zeŋgât mâteziŋan sâm âlip kwâkŋaŋgâbat. 9 Oi ŋâi zâk a ambân mâteziŋan kwâimbânibap, zo ko a bonŋâ, nâŋgoot yatigâk sumbem a mâteziŋan kwâimbâŋaŋgâbat.”

Kaapumgât den.

(Mt 12:32; 10:19-20)

10 “Ŋâi zâk a bonŋâ nâ sâm bâliŋ kwatnibap, zakkât bâliŋâ zo âlip birâbirâŋâ. Ka ŋâi zâk Tirik Kaapum sâm bâliŋ kwâkŋaŋgâbap, zâkkât tosa zo Anutuŋâ mân birâbap.

11 Gâtâm mâpâmâpâse namâziŋan mo a kutâ zeŋgâren diiziŋgâm âine den toren dap sânat sâm nâŋgâ kwâkâ mân upi. 12 Narâk zoren den sâbi, zo Tirik Kaapumŋâ sapsum ziŋgâbap.”

Kât sikumgât âkŋâle mân upi.

13 A osetziŋan gâbâ a ŋâiŋâ Yesu itâ sâm dukuip, “Patâ, âtânâ zâk ibânaŋgât bet boi zikŋik mem ândiap, zorat gâ dukunandâ kâsâpkum torenŋâ nâ nibap.” 14 Sâi Yesuŋâ itâ dukuip, “Ŋâiŋâ nâ a sâtŋâ mo a kutâ nâbaripkât nâgâren ga sat?” 15 Yatâ sâm den itâ târokwâip, “A nâmbutŋâ kut ŋâi ŋâi patâ zemziŋgap, zo ko ândiândi bonŋâ mân ziŋgâbap. Yatâ opŋâ umziŋ galem op ândibi. Zen kât sikumgât âkŋâle mân op ândibi.”

16 Yatâ sâmŋâ den sumbuŋâ ŋâi itâ dâzâŋgoip, “Sikum a ŋâigât kâlamŋan gom sambe patâ zemŋaŋgip. 17 Oi umŋandâ itâ nâŋgip, ‘Nâ dap upat? Kut ŋâi ŋâi doŋbep patâ zemnigap, zorat mirâŋâ mân kinzap.’ 18 Yatâ nâŋgâm sâip, ‘Itâ upat. Nâ nalem silep kândaŋ ŋilip patâ tuumŋâ zoren âi pa tâpap. 19 Gomsambe zemnigapkât mulunâk tâi narâk kârep om nem zâibat. Zorat sâtâre kwâkŋan ândibat.’ 20 Yata sâi Anutuŋâ itâ sâm dukuip, ‘O, a nâŋgânâŋgâgâ buŋâ, ŋâtik ziren ândiândigâ bekan mimbat. Kut ŋâi ŋâi minduin, zo ŋâigât upap?’ 21 Zorat sa nâŋgânek. Ŋâi zâk yatik Anutugât mân nâŋgânâŋgâ op zikŋâ siŋgi sikum kut ŋâi ŋâi mindui tâkŋaŋgâbap, zo ko Anutuŋâ zo yatik okŋaŋgâbap. Anutuŋâ a yatâ zo egi kanpitâ upap.”

Sâkkât kut ŋâi ŋâi, zorat mân nâŋgâm kwâkâm ândibi.

(Mt 6:25-34)

22 Yesuŋâ arâpŋâ itâ dâzâŋgom sâip, “Zorat op dâzâŋgobâ. Itâ mân sâbi, ‘Nen wan wan nem ândinat?’ Mo sâkziŋaŋgât itâ mân sâbi, ‘Nen wan wan mem ândinat?’ 23 Nalemŋâ bon buŋâ. Ândiândiŋâ bonŋâ. Sâk pâkeŋâ bonŋâ buŋâ. Sâkziŋandâ bonŋâ. 24 Zen nii ziŋgit nâŋgâbi. Zen nep mân kârâm kâmitme. Zen nalem mân mindune tâpmap. Oi laŋ Anutuŋâ nalem muyagem ziŋgâmap. Zen ko nii yatâ buŋâ. Zen a. Anutu, zâk umŋandâ gâsuziŋgâmap. 25 Zen ândiândiziŋaŋgât nâŋgâm kwâkâm ko âlip ândine âi topŋan subap? 26 Zen kut ŋâi mâik, zo âlip mân galem upme, zorâŋâ wâŋgât kut ŋâi ŋâi torenŋaŋgât nâŋgâm kwâkâ upme?

27 Zen pâliŋpâliŋgât neuleŋâ âsagemap, zo ek nâŋgânek. Zâk hâmbâ nep mân tuumap. Oi sa nâŋgânek. A kutâ Salomo, zâk sikum patâ sot neule âlip zemŋaŋgip. Ka zâk hâmbâ neuleŋoot zo yatâ mân mem ândeip. 28 Oi neule âlip, zo hibukŋan itârâŋ muyagei muka sâmbum pane kârâbân simbap. Anutuŋâ sâi neule âlipŋâ muyagemap. Oi zeŋgât sâk pâke mot mân muyagem ziŋgâbap sâme? Nâŋgâm pâlâtâŋziŋ buŋâ, zen. Kembuŋâ ko âlip galem otziŋgâbap. 29 Oi zen itâ mân nâŋgâbi, ‘Nen wan wan nem ândinat?’ Nalemgât nâŋgâ kwâkâ mân op ândibi. 30 Um kâtik a ambân hân dâp, zen um nâŋgânâŋgâziŋ zoren pane zemap. Zen ko yatâ mân upi. Ibâziŋandâ wan wangât kwakse, zo ek nâŋgâmap. 31 Anutu um topŋan ândibi, zorat umziŋ pane zimbap. Yatâ utneta sâkkât kut ŋâi ŋâi aksik ziŋgâbap.

32 Râma gakânâ, zen keŋgât mân op ândibi. Ibâziŋâ zâk um topŋaŋgât siŋgi kwaziŋgip. 33 Zen kut ŋâi ŋâi zemziŋgap, zo a ambân kanpitâ ziŋgâbi. Yatâ opŋâ sumbemân sikum bonŋâ, zinziŋâ, zo mimbi. Zoren kâmbu a ziŋ mân mimbi. Zoren wâsâsâŋ ziŋ mân tâmbetkubi. 34 Kut ŋâi ŋâiziŋâ zemabân, zoren yatik umziŋ pane zemap.”

Um wâgân ândiândigât den.

35 “Zen petziŋ lapŋâ kârâpziŋ sâune sei mambât ândibi. 36 Kore a zen a kutâziŋandâ hân kârebân gâbâ âburem gam hâŋgiyân koi mâtâp mem pambigât mambât ândibi. Zen yatâ op ândibi. 37 A kutâ, zâk âburem gâi kore arâpŋâ um gwâlâ ândine muyageziŋgâm zeŋgât nâŋgi sâtâreŋoot upap. Nâ perâkŋâk dâzâŋgobâ. Zâk nepkât pet lapŋâ nalem tap niniŋan zâmbari nalem nimbigât kore otziŋgâbap. 38 A kutâ, zâk ŋâtik tânâmŋan mo haŋsâsâgât purikâsm gâi um wâgân ândine muyageziŋgâbap, zo ko âlip upap.

39 Zen itâ nâŋgânek. Kamân ŋâigât a zen kâsa ŋâtik ziren takâbi, narâk zo yatâ nâŋgâm um wâgânâk ândim kamânziŋ galem upi. 40 Oi a bonŋâ nâ puriksâbatkât narâkŋâ mân nâŋgâm ândie. Narâknâ mân nâŋgâm tâtne gâbat, zorat mambâtnim um wâgân ândibi.”

Kore a bâliŋaŋgât den.

(Mt 24:45-51)

41 Yesu zâk den yatâ sâi Peteroŋâ itâ sâm mâsikip, “Kembu, gâ den alotŋâ zi niiŋik mo ârândâŋ niŋaŋgât sat?” 42 Mâsiki Kembuŋâ den sumbuŋâ ŋâi itâ sâip, “A kutâ ŋâi zâk kore a gakârâpŋâ zeŋgât galem a ŋâi pam itâ dukubap, ‘Nâ âi ândia galem otziŋgâm ândim narâkŋan nalem dâpziŋanâk ziŋgâm ândiban.’ Oi zâk dap ândei galem a nâŋgânâŋgâŋoot sot sât luluŋoot sâsâŋâ? 43 Galem a zâk nep sâm pindâpindâŋ, zo dâŋâk galem oi patâŋandâ gâbap, galem a yatâ zorat nâŋgi âlip upap. 44 Nâ bonŋâ sa nâŋgânek. A kutâ zâkŋâ galem a zo patâ pam kut ŋâi ŋâi galem upapkât sâm pindâbap. 45 Oi galem aŋâ umŋan itâ nâŋgâbap, ‘Patânâ, zâk kârebân âimŋâ kek mân gâbap.’ Yatâ nâŋgâm kore a ambân zâŋgom mem ŋâi ŋâi otziŋgâbap. Otziŋgâmŋâ nalem om nem too kâtik nem um gulip op ândibap. 46 A kutâŋâ gâbapkât mân nâŋgâm gulipmalip ândibap oi a kutâ zo gam kom kâbakŋei bâliŋ mâme osetziŋan âi ândibap.

47 Kore a ŋâi zâk patâŋaŋgât den nâŋgâm diŋâ kwâkâbap, patâŋâ zâk tâkŋâ lapitpap. Oi hâuŋâ mem zâi kwap pindâbap. 48 Oi ŋâi zâk patâŋaŋgât den mân nâŋgâm den kwâkâbap, zo zâk tâkŋâ lapitpap. Zo hâuŋâ mem gei kwap pindâbâp. A ŋâi zâk kut ŋâi ŋâi yâmbâtŋâ pindâpindâŋ, zo boŋâ yâmbâtŋik muyagei dâp upap. Oi ŋâi zâk nep patâ sâm pindipŋâ nep patâ zo tuugi dâp upap.”

Yesuŋâ kârâp mem geip.

(Mt 10:34-36)

49 “Nâ hânân kârâp ua sem kut ŋâi ŋâi bâliŋâ sem pitiŋkubapkât gem gâwan. 50 Too saŋgon niibi, zorat nâŋgâm ândim umnâ yâmbâriap. 51 Zen nâgât itâ mân sâbi, ‘Zâk lumbeŋ muyagibapkât geip,’ Yatâ buŋâ. Nâ kâmbam âbâŋgubapkât gewan. Nâ kâsâpzâŋgobatkât gem gâwan. Zen dinnaŋgât op kâsâpagom ândibi. 52 Oi itârâŋ topkwap itâ muyagibap. Mirâ ŋâigât a ambân bâtnâmbut, zen âbâŋgum toren zagât toren karâmbut upi. 53 Nanŋâ ibaŋâ, zet kâsâpagobabot. Oi mam bârat, zet kâsâpagobabot. Iran sibun, zet kâsâpagobabot.”

Kembugât kulem ikpi.

(Mt 5:25-26; 16:1-4)

54 Yatâ sâmŋâ a ambân aksik itâ sâm dâzâŋgoip, “Mirâ sumunkoi zen itâ sâme, ‘Map gâbamap.’ Sâne map gâmap. 55 Mirâ pitâyaŋgâm zei ekŋâ sâme, ‘Maa upâmap.’ Sâne yatâ opmap. 56 Sarâ a ambân, zen sumbemgât tobatŋâ ekŋâ nâŋgâme. Ka zen nâgât topnâ mân nâŋgâm kwâtâtime.

57 Zen wangât mâtâp târârak sot gâŋgoŋâ, zo mân kâsâpkum ek nâŋgâme? 58 Gâ buku ŋâi sot kâsâp op dinzikŋâ zo kek kubikpabot. Yatâ mân otna kâsagandâ diŋgâ top likuliku agâren sâi zâkŋâ nâŋgâm kâwali arâpŋâ sâi gâsum diigim tâk namin gâbanbi. 59 Nâ perâkŋak dâgobâ. Gâ yen mân gâban. Gâ zoren tap ko kâsagâ kât pindâna âkiyâk gâban.”